Dlaczego należy wyrażać patriotyzm

W jakim celu i dlaczego powinniśmy wyrażać swój patriotyzm i przekazywać go młodym?

Zadaję sobie to pytanie często z okazji świąt państwowych 11 listopada i 3 Maja. Temat ten już publikowałem, ponieważ jednak jest on w dalszym ciągu aktualny, więc go po pewnych modyfikacjach ponownie publikuję. Dzisiaj 3 maja 2014 roku z okazji Święta Konstytucji ponownie to pytanie mnie nawiedziło. Jeśli dzisiaj na liczniku mojego życia wybija cyfra 86, to znaczy, że urodziłem się w 1928 roku. Doskonale pamiętam tamte odległe lata trzydzieste, ubiegłego wieku. Wracam do nich wspominając, kto uczył mnie patriotyzmu i gdzie się go uczyłem i w jakim celu. Poniżej na zdjęciu jestem z Mamą i siostrą na placu Miarki w Katowicach idąc do kościoła. Zdjęcie z początku lat 30-tych. 

Początek mojego życia zaczął się Katowicach. Rodzice moi nie byli ludźmi zamożnymi, ani wykształconymi, ale czasy w których się urodziłem przesiąknięte były patriotyzmem, albowiem przypadły po odzyskaniu przez Polskę niepodległości 1918 roku. Rodzice nie uczyli mnie patriotyzmu. Ojciec był schorowanym człowiekiem, a matka zbyt zagoniona obowiązkami i trudami życia codziennego. Pomimo tego w rodzinnym domu panowała odpowiednia atmosfera, w której kształtowała się moja świadomość. Ojciec, mimo że nie zaznał żołnierskiego życia, miał 3 braci czynnie biorących udział w odzyskiwaniu niepodległości Polski. Najstarszy z braci Ojca Władysław Lenartowicz wstąpił do tworzących się w 1914 roku Legionów, dostał się do niewoli rosyjskiej, gdzie zginął. Stefan, drugi z braci Ojca także czynem żołnierskim brał udział w wyzwalaniu Polski, a po wojnie był zawodowym żołnierzem. Najmłodszy Henryk podobnie jak pozostali bracia był żołnierzem, a po odzyskaniu niepodległości pracował aż do II Wojny Światowej w policji na Polskich Kresach Wschodnich. Jego los tragicznie się zakończył, bo w 1939 roku, pojmany przez Sowietów dostał najwyższą kategorię zesłania, gdzie w Buchta Nachodce pod japońską granicą doczekał czasów tworzenia armii polskiej przez generała Andersa. Dostał się do tej armii, a następnie w 1942 roku zginął. Poniżej na zdjęciach trójka braci mojego Ojca w kolejności Władysław, Stefan i Henryk.

Czynniki powyższe ustanowiły w rodzinnym domu, w okresie przedwojennym, szczególnie za okupacji niemieckiej pozytywną atmosferę patriotyczną. W moim rodzinnym domu, przed wojną, popularne były legionowe pieśni żołnierskie. Śpiewali je moi Rodzice, a ja znałem ich całe mnóstwo ze śpiewników żołnierskich, że szkoły i nawet sam nie wiem skąd. Śpiewając te pieśni, wybijając rytm palcami, potrafiłem bawić się na podłodze, sam, ołowianymi żołnierzykami. Prowadziłem bitwy i wojny, które zawsze wygrywali polscy żołnierze. Dzieciństwo przed wojną spędziłem w Katowicach mieszkając na ulicy Jagiellońskiej, którą do siedziby województwa przechodziły 3 Majowe i 11 listopadowe pochody. Te pochody były lekcjami patriotyzmu. W takie Święta już od samego rana układałem się na parapecie okna, z którego miałem wspaniały widok na paradujących legionistów w maciejówkach, pięknych ułańskich koni i bijącego z tych parad ogromnego patriotyzmu. Pamiętam żałobę po śmierci Józefa Piłsudskiego w 1935 roku. Szczyciłem się, że chodzę do szkoły jego imienia. Pamiętam atmosferę niepewności w 1938 roku, kiedy nasi sąsiedzi wsłuchujący się w wypowiedzi Hitlera coraz bardziej wrogo na nas spoglądali. Kiedy wyjeżdżaliśmy na stale z Katowic, do rodzinnego Ojca Przecławia, panowała niepewność o zbliżające się nieuchronnie jutro. Warto przypomnieć tamte czasy, aby móc je porównać z obecnymi latami i wydobyć z siebie radość, że nie musimy dzisiaj czuć zagrożenia. Że możemy cieszyć się wolnością w bezpiecznej Europie. Jakże fałszywie brzmią w moich uszach wypowiedzi polityków, którzy pod płaszczykiem obietnic jątrzą i nawołują do przewrotów i anarchii. Mamy już dość rewolucji, które oprócz rozlewu krwi nic nie przyniosły, a jedynie pogrążały nas jeszcze więcej.  

Zastanówmy się. Czy musi tak być, że najlepszą kuźnią patriotyzmu jest utrata niepodległości? Pamiętam ciemną noc okupacji i poczułem na własnej skórze utratę niepodległości. Mając 14 lat zmuszany do katorżniczej pracy, ukrywanie się przed wywózką do Niemiec, ucieczki i życie w ciągłym strachu powodowały tęsknotę za utraconą wolnością. Przez dziecięce i młodzieńcze lata czułem nad sobą zagrożenie i było tak długo po wojnie. W tych ciemnych czasach odrobiną radości było po kryjomu śpiewanie wyuczonych pieśni legionowych, których jeszcze po wojnie w komunistycznym systemie totalitarnym śpiewać było niebezpiecznie. Dzisiaj pamiętajmy o tym, że żyjemy w bezpiecznym kraju, cieszymy się wolnością i nie dajmy się zwieść obiecującym nam złote góry. Wyrażajmy swój patriotyzm i kochajmy Ojczyznę za której bezpieczeństwo kiedyś musieli ginąc nasi ojcowie. Uczmy młode pokolenia miłości do Ojczyzny chociaż nasz Kraj ma wiele do życzenia. Poprawiajmy wszystko co należy zmienić, ale nie przewracajmy Ojczyzny do góry nogami. Budowanie wszystkiego od nowa nic nam nie da, a jedynie wprowadzi chaos. Polska jest na dobrej drodze budowania własnej przyszłości, chociaż posiada wiele mankamentów i nie odwracajmy tego. Niech Święto Konstytucji 3 Maja będzie okazją do wyrażenia własnego patriotyzmu, które dzisiaj jest w odwrocie, a które jak zawsze jest w potrzebie. Cieszmy i radujmy się z własnych dokonań. Niech się święci 3 Maja.

Teofil Lenartowicz

Wrocław, 3 maja 2014