Refleksje na temat II Spotkania Pokoleń
2012 w Mielcu.
Tegoroczne
II Spotkanie Lotniczych Pokoleń odbyte 31 sierpnia 2012 można by w sumie
zaliczyć do udanych, gdyby nie pewne niedomówienia, które zniekształciły fakty
znanych nam historycznych przemian. W szczególności pragnę się ustosunkować do
części opracowanej przez pana Królikowskiego wspólnie z Januszem Chojeckim. Prezentując
na slajdach pan Królikowski operował tezami pokazującymi jak z okresu
przedwojennego zacofania, analfabetyzmu i bezrobocia wkroczyliśmy w okres
szybkiego rozwoju. Pomimo zniszczeń wojennych Mielecki Przemysł Lotniczy szybko
się rozwijał dochodząc do świetności w latach 80-tych. Większość obecnych na
sali pamięta okres Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego, jak prężnie się
rozrastała, a za nią całe miasto i okoliczny region. Jest to wszystko prawda,
ale nie podoba mi się, że zabrzmiało to jak gloryfikacja komunistycznego PRL-u.
Z większości wygłoszonych tez wiało nostalgią za PRL-em. Żałować należy, że
autorzy prezentowanych tez nie pokusili się o analizę okresu transformacji
ustrojowej po 1989 roku. Nie odnosząc się do tego okresu zasugerowali, że
załamanie produkcji, a w końcu upadek WSK nastąpił z winy późniejszych rządów.
Jest to nierzetelne zaprezentowanie faktów, albowiem wiadomo do jakiego kryzysu
doprowadziła nas gospodarka sterowana przez Moskwę. Przemiany w Polsce musiały
nastąpić, bo w przeciwnym wypadku, bylibyśmy dzisiaj w sytuacji gorszej niż
Białoruś. W prelekcji usłyszałem, jak pięknie rozwijała się współpraca WSK z
przemysłem lotniczym ZSRR, ale nie wspomniano nic, jak wiele strat ponieśliśmy
przy produkcji samolotu M-15 Belphegor, a także późniejszego AN-28. Nie
wspomniano nic, że ZSRR wycofał się z umów wcześniej nie płacąc za dostarczane
mu jeszcze samoloty AN-2. Nie wspomniano, że samolotów AN-2, M‑15 i AN-28 nie
można było dalej produkować, bo nikt ich nie chciał na Zachodzie kupić. Nie
wspomniano, jak nasza mielecka Solidarność zażądała od dyr. WSK Tadeusza
Ryczaja, aby ten ujawnił wszystko, co dotyczy produkcji samolotów dla Związku
Radzieckiego. Jestem w posiadaniu tygodnika Głos Załogi z dnia 10.12.81 w
którym na stronie redagowanej przez Głos Solidarności w artykule Apel
Solidarności dyrektor Ryczaj, przyciśnięty do muru, obnażył kulisy
produkcji samolotów dla Związku Radzieckiego. Solidarność pismem Do
Tymczasowej Rady Pracowniczej wystąpiła z apelem o renegocjację umów zawartych
ze Związkiem Radzieckim. Z obydwu publikacji jasno wynika, jak bardzo byliśmy
wykorzystywani.
Autorzy
prelekcji nie odnieśli się do przyczyn dla których nie można było po 1989 roku
utrzymać dotychczasowej produkcji lotniczej. Po prostu nie było pomysłu co
produkować, aby zaistnieć na rynku. Kupno PZL Mielec przez koncern Sikorsky
uznano jak wybawienie, a prawda jest taka, że najlepszy interes zrobił właśnie
Sikorsky, bo za niską cenę kupił Zakład, natomiast za darmo przejął bezcenny
skarb, myśl techniczną, tkwiącą w załodze po byłej WSK. Nie wspomniano, że to
notatka prasowa w USA dobiła PZL Mielec fałszywie donosząc, że sprzedaje Bryzę
taniej do USA niż żąda od Indonezji, w wyniku czego ci ostatni wycofali się z
umowy. Nie wspomniano, że majątkiem WSK, korzystając z transformacji
ustrojowej, frymarczyli pozostający jeszcze u władzy ludzie po byłej PRL
rozkradając go. Do klapy WSK przyczyniło się niewłaściwego podejście MON do
tzw. sprawy Irydy i amerykańskiego samolotu F-16. Temat o którym szeroko
rozpisywała się Skrzydlata Polska. Przyczyn na pewno było wiele, ale
gloryfikując dawny PRL, bez podawania przyczyn dla których doszło do upadku PZL
Mielec, jest nie rzetelne, gdyż jest niezgodne z prawdą historyczną.
Najwspanialszym
w Spotkaniu Pokoleń był występ zespołu Rzeszowiacy. Z łezką w oku oglądałem tańce,
piękne stroje i pieśni ludowe w wykonaniu młodego pokolenia Mielczan. Do
niezapomnianych wrażeń zaliczam spotkania wielu znajomych osób, z którymi przez
wiele lat znosiłem trudy pracy na mieleckim lotnisku. W sumie należy się chwała
organizatorom spotkania za wspaniałą oprawę i organizację spotkania.
Teofil Lenartowicz
Wrocław, dnia 13.9.2012